نهاد سیاست و تلاش برای تسلط بر نهاد خانواده

در جامعه ما نهاد سیاست بطور کامل بر دیگر نهادهای آموزش، مذهب و اقتصاد چیرگی یافته و تنها نهادی که توانسته دربرابر تسلط نهاد سیاسی ایستادگی کند نهاد خانواده است.

نهادهای خانواده و آموزشی به عنوان دو نهاد عمده درگیر در فرآیند جامعه پذیری افراد در سالهای اخیر در معرض اثرات ناشی از روند شتابان تغییرات فرهنگی – اجتماعی در جامعه ایران قرار گرفته اند بگونه ای که دیگر مدارس و دانشگاه ها، دانش آموزان و دانشجویانی را تربیت نمیکنند که مطلوب نهاد سیاست و مذهب باشد و برنامه هایی که درمورد تغییرگسترده مباحث درسی، معلمان و استادان درآموزش پرورش و دانشگاه ها  در سال های اخیر طراحی و اجرا میشوند نشان از نارضایتی نهاد سیاسی از خروجی های این نهاد آموزشی دارد که اعتراض و انتقاد از ساختار را دراین نهاد آموزشی فرا میگیرند.

 نهاد دیگر موثر در جامعه پذیری اعضای جامعه، خانواده است، در طی سالها نارضایتی خانواده ها از عملکرد و دستاوردهای دولت موجب شده که بسیاری از آنها اعتماد خود را نسبت به حاکمیت از دست بدهند و در مقابل بسیاری از اهداف و دستاوردهای دولتی شک و حتی مقاومت نمایند، در پژوهشی که محمد رضایی و محمد جواد کاشی در خصوص چالش های بازتولید هژمونی دولت از طریق گفتمان مدرسه  (مجله جامعه شناسی ایران .دوره ششم. شماره چهار. ۱۳۸۴) انجام دادند به این نتیجه رسیدند که هرچند دولت از طریق مدرسه سعی در القای ارزش ها و هنجارهای ایدئولوژیک خود به دانش آموزان دارد ولی دانش آموزان با نوعی مقاومت و مصرف داده ها و پیام های القایی در مدرسه به شکل دیگری جامعه پذیر میشوند و تمام اهداف مدارس ایدئولوژیک ایران تحقق پیدا نمیکند، خانواده های دانش آموزان نقش مهمی در میزان تحقق اهداف مدارس داشتند و این خانواده ها بودند که باتوجه به ابزارهای ارتباطی و شیوه های تربیتی اشان در تقابل با گفتمان مدرسه قرار میگرفتند، پیام های مدرسه از طریق خانواده توسط دانش آموزان مصرف میشود و جامعه پذیری دانش آموزان بیش از آنکه برآمده از شیوه های رسمی جامعه پذیری در مدرسه باشد متاثر از خاستگاه خانوادگی و طبقاتی آنهاست.

در اکثر نظرسنجی ها جوانان اعلام میکنند که به خانواده خود بیشتر از سایر نهادها اعتماد دارند و در موضوعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دارای موضعی مشابه با سایر اعضای خانوداه خود هستند.

شکاف دولت- ملت در ایران منجر به شکاف بین نهاد خانواده و چهار نهاد دیگر نیز شده است و خانواده کشمکش ها و تضادهایی با چهار نهاد دیگر دارد، این تضادها با تسلط نهاد سیاست بر سه نهاد دیگر جنبه ی حادتری یافته و امروز لایحه حمایت از خانواده به آشکار شدن این تضادها انجامیده.

نهاد سیاست با افزودن دو ماده جنجالی به لایحه حقوقی تنطیم شده در قوه قضاییه ای که باید مستقل از قوه مجریه باشد به مداخله در نهاد خانوده دست زده و قصد دارد تا حوزه استیلای خود را بر نهاد خانوده نیز بگستراند.

نهاد خانوداه با ماده 25 این لایحه تبدیل به منبع درآمدی برای نهاد سیاست میشود و ماده 23 هم که باعث تزلزل در خانواده میشود و هر خانواده ای را براحتی در معرض فروپاشی قرار میدهد. گویی که قرار است تفرقه ای در خانواده باشد و حکومتی دوام یابد!