رانت‌های بلیطی و املاکی
دوشنبه, ۱۸ بهمن ۱۳۹۵، ۰۶:۰۱ ب.ظ
در جلسه‌ای دولتی بودم که در میانه‌ی
جلسه بلیط‌های جشنواره فیلم فجر را میان حاضرین تقسیم کردند. کلا در این سه سالی
که حس بد دولتی بودن را تجربه کرده‌ام هر سال هنگام برگزاری جشنواره موسیقی و فیلم
فجر تکاپو و رقابتی در میان کارمندان برای تصاحب بلیط‌های این دو جشنواره شکل می‌گیرد.
کارمندانی که مطمئنم اغلب آنها اساسا فرق موسیقی و فیلم خوب را از بد نمی‌دانند و
سال به سال هم علاقه‌ای برای رفتن به کنسرت و سینما ندارند ولی مفت بودن این بلیط‌ها
باعث می‌شود صندلی‌هایی که علاقه‌مندان واقعی سینما و موسیقی باید روی آن بنشینند
به اشغال کارمندان موسیقی‌نفهم و سینمانشناس دربیاید.
رانت بلیط جشنواره موسیقی و فیلم فجر
شاید از کوچک‌ترین رانت‌هایی باشد که نصیب وابستگان و جیره‌خواران دولتی می‌شود. هر
کارمند ناکارآمد دولتی در ایران در طول دوران کار خود حداقل یک بار از طریق تعاونی‌های
مسکن کارکنان اداره‌اش زمین یا خانه‌ای با قیمت‌هایی بسیار کمتر و ویژه دریافت می‌کند
که همین یک مورد به تدریج با افزایش قیمت زمین و مسکن در ایران تبدیل به سرمایه‌ای
عظیم برای او می‌شود، پدر و مادر کارمند من یکی از همین رانت‌خواران هستند. به
تدریج که مساحت شهرها گسترش می‌یابد زمین‌های کشاورزی و روستاهای اطراف به شهر می‌پیوندند
و اغلب شرکت‌های تعاونی مسکن کارکنان ادارات دولتی به راحتی می‌توانند مجوز تغییر
کاربری این زمین‌ها و تقسیم آن بین کارکنان آن اداره را بگیرند و از این محل رانتی
شیرین و عظیم برای کارمندان دولتی فراهم کنند. همین شرکت‌های تعاونی مسکن ادارات
دولتی از بزرگ‌ترین زمین‌خواران و نابودگران محیط‌زیست ایران هستند که با استفاده
از دولتی بودن خود به راحتی می‌توانند تمام قوانین را دور بزنند.
بیراه نبود که وقتی جنجال املاک
واگذار شده در شهرداری تهران شکل گرفت، قالیباف در پاسخ گفت ما به همه‌ی تعاونی‌های
مسکن کارکنان دولتی امتیازاتی می‌دهیم و این امر پدیده جدیدی نیست.
توزیع رانت در میان دولتی‌ها یک مورد
و دو مورد نیست، برخی در حد املاک شهرداری است و برخی هم در حد بلیط جشنواره فیلم
و موسیقی فجر، منطق موجود در هر دوی آنها یکی است و تنها تفاوت در مقیاس آنهاست.
رانت‌خواری دولتی‌ها هم از همین مقیاس‌های خرد بلیطی شروع می‌شود و به تدریج به
سطحی در اندازه زمین و مسکن می‌رسد.
