تبادل موفقیت
[منتشر شده در کانال تلگرامی موفقیت‌های کوچک ایرانیان]
دو سال پیش در حوالی چهارراه ولیعصر تهران «مرکز تبادل کتاب» با ایده‌ای موفق افتتاح شد. در این مرکز افراد می‌توانند کتاب‌هایی را که نیاز ندارند با دیگران مبادله کنند. روش کار این‌گونه است که اشخاص با سپردن کتاب‌های خود به این مرکز صاحب حساب کاربری می‌شوند، کتاب‌ها را می‌توانیم یا خودمان قیمت‌گذاری کنیم یا به کارشناسان مرکز تبادل بسپاریم که بر اساس شاخص‌های مختلفی نظیر کیفیت ظاهری کتاب، تعداد صفحات، سال چاپ، نوع چاپ، کیفیت محتوا و ... قیمتی منطقی برای آن در نظر بگیرند. این قیمت‌ها به‌گونه‌ای است که نسبت به فروشندگان کتاب دسته دوم هم برای فروشنده و هم برای خریدار به‌صرفه‌تر است. پشت جلد کتاب‌ها برچسبی نصب می‌شود که در آن قیمت و تاریخ زمان ثبت کتاب درج‌شده است، کتاب تا دو هفته طبق قیمت اولیه فروخته می‌شود. اگر فروش نرفت، در هفته سوم مشمول ۳۰ درصد تخفیف می‌شود، اگر بازهم فروخته نشد، در هفته چهارم به بعد مشمول 50 درصد تخفیف می‌شود. اگر باز هم فروخته نشد، همان ۵۰ درصد می‌ماند و در مناسبت‌های خاص مشمول ۷۰ درصد تخفیف می‌شود. مثلاً کتاب‌های دانشگاهی در روز دانشجو ۷۰ درصد تخفیف دارند. در هفته کتاب نیز همه کتاب‌ها ۷۰ درصد تخفیف دارد. وقتی کتابی فروخته شد معادل ریالی آن به‌حساب صاحبش اعتبار افزوده می‌شود و او هم می‌تواند معادل آن مقدار کتاب‌های دیگران را بردارد، متقاضیانی هم که برای تبادل کتابی نداده‌اند می‌توانند با پرداخت پول صاحب کتاب‌های موجود در مرکز شوند. در نهایت اگر کتابی را پس از چند ماه هیچ کس نخواست در صورت رضایت صاحبش چنانچه کتاب مناسبی بود به کتابخانه‌های مناطق محروم و مدارس اهدا می‌شود و اگر کتاب جالبی نبود به مراکز بازیافت کاغذ منتقل می‌شود.
از ویژگی‌های بسیار خوب این مرکز سایت آن است که امکان جستجوی اسامی کامل کتاب‌ها بر اساس نام کتاب، نام نویسنده، نام مترجم و نام ناشر را فراهم می‌کند، این‌گونه دیگر نیازی به جستجوی فیزیکی در میان هزاران کتاب موجود در این مرکز نیست و به‌راحتی افراد می‌توانند کتاب مدنظر خود را پیدا کنند. طبق اطلاعات موجود در سایت این مرکز تاکنون حدود 400 هزار کتاب در این مرکز ثبت شده است و حدود 240 هزار کتاب هم مبادله شده است که آمار بسیار قابل توجهی در مدت دو ساله فعالیت این مرکز است. موضوع‌بندی کتاب‌ها هم بسیار متنوع و متکثر است، در 147 موضوع کتاب ثبت شده وجود دارد، از کتاب‌های قدیمی و نایاب گرفته تا کتاب‌های جدید. از طریق حساب کاربری ایجاد شده در سایت مرکز تمامی افرادی که کتاب‌های خود را برای تبادل سپرده‌اند به‌راحتی می‌توانند وضعیت حساب و کتاب‌های خود را کنترل کنند، برای مثال من تاکنون 111 کتاب به اینجا سپرده‌ام که 59 مورد آن‌ها فعلاً متقاضی نداشته، برای 52 کتابی هم که مبادله شده درمجموع 472 هزار تومان به‌حساب کاربری‌ام واریز شده که من هم معادل آن کتاب‌های دیگر را انتخاب کرده‌ام. گردانندگان مرکز تبادل کتاب 8 درصد از پول‌های نقدی را که افراد برای خرید کتاب می‌پردازند برای تأمین هزینه‌های جاری آن در نظر می‌گیرند که ناچیز است و مابقی را به‌حساب کاربری صاحبان کتاب‌ها واریز می‌کنند.
در بین انبوه این کتاب‌ها گهگاه به یادداشت‌ها و تقدیم‌های جالبی در میان کتاب‌ها بر می‌خورید که بیانگر داستان‌ها و سیر تبادل‌های جالب این کتاب‌هاست، خود من چند وقت پیش کتاب «جامعه‌شناسی جنبش‌های اجتماعی: با تأکید بر جنبش اصلاحی دوم خرداد» نوشته حمیدرضا جلایی‌پور را از آنجا برداشتم که در صفحه اولش جلایی‌پور با دست‌خط خود نوشته بود: «تقدیم به برادر گرامی جناب آقای حجاریان، 1381.11.7».
از ویژگی‌های مثبت دیگر این مرکز آن است که میزهای مطالعه متعددی در آن تعبیه شده که افراد حتی بدون خرید کتاب هم می‌توانند رایگان آنجا بنشینند و کتاب‌ها را مطالعه کنند. علاوه بر این فروشگاه صنایع‌دستی و زینتی و گلخانه کوچکی هم وجود دارد که البته خرید از آن‌ها فقط با پول نقد ممکن است. نشست‌های فرهنگی و جلسات رونمایی از کتاب‌های تازه منتشرشده هم آنجا برگزار می‌شود که درمجموع مرکز تبادل را تبدیل به فضای مطلوبی برای کتاب دوستان کرده است. به این مرکز خوب و چندمنظوره سری بزنید، چهارراه ولیعصر، ابتدای خیابان شهید برادران مظفر شمالی.
