[منتشر شده در آرتا آنلاین]
طاهره طاهرهی عزیزم: نامههای غلامحسین ساعدی به طاهره کوزهگرانی، تهران: نشر مشکی، چاپ پنجم، 1396.
غلامحسین ساعدی روانپزشک، نمایشنامهنویس، نویسنده و مردمنگار چهرههای شناخته شده هستند ولی چهره دیگری هم از او وجود داشت که 24 سال پس از مرگش آشکار شد، وقتی که نامههای او به طاهره کوزهگرانی پیدا شد. نامههایی که ساعدی از 18 سالگی مینوشته. در این کتاب 41 نامه از ساعدی به طاهره منتشر شده ولی احتمالا نامههای دیگری هم بوده که ساعدی نوشته و ارسال نکرده و یا به دست طاهره نرسیده و نشانی از آنها نیست.
ارزش این نامهها بیش از جنبه ادبی آنها به ابعاد روانشناختی و توصیفهای دقیقی است که عاشق تجربه میکند، به خصوص که این عشق نهان هم باشد. در تمام طول عمر 50 سالهی ساعدی حتی نزدیکترین دوستان و برادرش هم نمیدانستند که این نویسندهی نامدار عاشق دختر همسایه است. ساعدی در سال 1364 در فرانسه مرد، 24 سال پس از او وقتی طاهره در تبریز چشم از جهان بست؛ نامههای ساعدی از پستوی خانهی طاهره بیرون آمد.
در این نامهها ساعدی روانپزشک مدام از ذهن آشفته، روح ملول و جسم خستهاش میگوید که ارمغان احساسش به طاهره است، عشقی نجیبانه که مثل تمام نمونههای تمام عیارش به وصال نمیانجامد و تا ابد یاد آن برای عاشق باقی میماند. در این نامهها ساعدی عاشق مثل تمام عشاق تصویری آرمانی و خیالی از دختری مغرور و بیاعتنا ساخته که در تمام لحظات زندگی همراه اوست و لحظهای نمیتواند از فکر او رهایی یابد. هرقدر که ساعدی احساساتی، عاشق و وابستهی طاهره است اما طاهره به نظر میرسد زنی مستقل، عقلانی، در پی تحصیلات و حسابگر است که هر قدر هم ساعدی التماس میکند اما او جز معدود دفعاتی پاسخی به نامههای او نمیدهد.